ਕਿਉਂ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ
ਸੰਮਤੀ (Consent) ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਸਭ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ‘ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਂਦਾ ਹੈ—ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ, ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ, ਜਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਬੰਧ ਹੋਣ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਕੌਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲਸ਼ਨਲ ਗੈਪ, ਰਵਾਇਤੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ, ਅਤੇ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਚਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਯੌਨਿਕ ਸੰਮਤੀ (sexual consent) ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਅਕਸਰ ਔਖਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ‘Consent Can’t Wait’ ਮੁਹਿੰਮ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਸਾਧਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੱਡਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿਚਲੇ ਸੰਮਤੀ ਸੰਬੰਧੀ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਲੇਖ ਸੰਮਤੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪਹਲੂਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰੇਗਾ, ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕੁਝ ਗਲਤਫਹਮੀਆਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰੇਗਾ, ਅਤੇ CALD (Culturally and Linguistically Diverse) ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਵੱਡਿਆਂ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਤਰੀਕੇ ਦੱਸੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਉਹ Consent Can’t Wait ਮੁਹਿੰਮ ਦੀਆਂ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਾਣਕਾਰੀਪਰਕ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਣ।
ਸੰਮਤੀ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ?
ਸੰਮਤੀ (Consent) ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ, ਲਗਾਤਾਰ ਅਤੇ ਦੋਨੋਂ ਪੱਖਾਂ ਵਲੋਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸਹਿਮਤੀਪੂਰਵਕ ਫੈਸਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਂ ਸ਼ਾਰੀਰੀ ਸੰਪਰਕ ਲਈ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੇਲੇ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੰਮਤੀ सिरਫ਼ ‘ਹਾਂ’ ਜਾਂ ‘ਨਹੀਂ’ ਕਹਿਣਾ ਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਬੰਧਾਂ (power dynamics), ਸਮਾਜਕ ਦਬਾਅ (social conditioning), ਅਤੇ ਨਾ-ਕਹੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ (unspoken expectations) ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। Consent Can’t Wait ਮੁਹਿੰਮ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਲਤਫਹਮੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੰਦੇਸ਼ ਉਭਾਰਦੀ ਹੈ:
- ‘No Return Point’ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ – ਸੰਮਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੇਲੇ ਵਾਪਸ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਗਤੀਵਿਧੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੋਵੇ।
- ਬਿਨਾਂ ਬੁਲਾਈ ਗਈ ਸ਼ਾਰੀਰੀ ਤਵੱਜੋ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੰਮਤੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ – ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਤਾਂ ਇਹ ਸੰਮਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਸੰਮਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਅਤੇ ਦੋਨੋਂ ਪੱਖਾਂ ਵਲੋਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ – ਇਸਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਸਗੋਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਜਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਰਵਾਇਤਾਂ ਸੰਮਤੀ ਦੀ ਸਮਝ ‘ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਂਦੀਆਂ ਹਨ
ਭਾਰਤੀ, ਪੰਜਾਬੀ, ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਏਸ਼ੀਆਈ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਸੈਕਸ, ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ, ਅਤੇ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਅਕਸਰ ਨਿੱਜੀ ਮਾਮਲਾ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੱਸਣ ਜਾਂ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਔਖਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ, “ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਇਜ਼ਤ” (family honour) ਜਾਂ “ਵਡਿਆਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਮੰਨਣ” (obedience to elders) ਵਰਗੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨਿੱਜੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦਬਾਅ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ “ਨਹੀਂ” ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Consent Can’t Wait ਮੁਹਿੰਮ CALD (Culturally and Linguistically Diverse) ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਮਤੀ ਦਾ ਅਸਲ ਅਰਥ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਇਜ਼ਤਦਾਰ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਫੈਸਲੇ ਜਾਂ ਸ਼ਰਮ ਦੇ, ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਾ – ਸੰਵਾਦ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਦੇਣ ਲਈ, Consent Can’t Wait ਮੁਹਿੰਮ ਇੱਕ ਸੰਵਾਦ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ (Conversation Guide) ਉਪਲਬਧ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੰਨਤਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ, ਗਲਤਫਹਮੀਆਂ ਦੂਰ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕੋ ਪੰਨੇ ‘ਤੇ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸੰਮਤੀ ਦਾ ਅਸਲ ਅਰਥ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕੇਸ ਅਧਿਐਨ: ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਸੰਵਾਦ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ
ਪ੍ਰੀਆ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਰਵੀ ਦੀ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਚ ਪਲੇ–ਬੜੇ, ਜਿੱਥੇ ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ।
ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਨੇਜ ਬੇਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੱਦਾਂ (boundaries) ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਹੋਈ।
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੰਵਾਦ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।
ਇਸ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਮੰਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਨਾਲ ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਠੋਸ ਅਤੇ ਸੰਵਾਦਾਤਮਕ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਦਿੱਤਾ—ਜੋ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਅਣਕੁਸ਼ਲ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਗਲਤਫਹਮੀਆਂ ਜੋ ਬਦਲਣੀ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਹਨ
Consent Can’t Wait ਮੁਹਿੰਮ CALD (Culturally and Linguistically Diverse) ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਆਮ ਗਲਤਫਹਮੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
“ਜੇ ਉਹਨਾਂ ‘ਨਹੀਂ’ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ, ਤਾਂ ਇਹ ‘ਹਾਂ’ ਹੈ।”
- ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣਾ ਜਾਂ ਹਿਜ਼ਕਣਾ (hesitation) ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸੰਮਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਪਸ਼ਟ, ਸਰਗਰਮ (active) ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹੀ (enthusiastic) ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ—ਬੇਮਨ ਜਾਂ ਦਬਾਅ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ।
“ਸੰਮਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ।”
- ਕਈ ਲੋਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਸੰਮਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੇਲੇ ਵਾਪਸ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਇੱਕ ਕਿਸੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਗਤੀਵਿਧੀ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚੁੰਮਣਾ ਜਾਂ ਛੂਹਣਾ) ਲਈ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਹੈ।
“ਵਿਆਹ ਜਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸੰਮਤੀ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।”
- ਸੰਮਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਰਿਸ਼ਤਾ ਵਿਅਹਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਚੱਲ ਰਹਿਆ ਹੋਵੇ।
- ਵਿਆਹ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਤਾ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਸੰਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਂਦੇ। ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ “ਹਾਂ” ਜਾਂ “ਨਹੀਂ” ਕਹਿਣ ਦਾ ਹੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰੋਤ ਕਿਵੇਂ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ
ਕਈ CALD (Culturally and Linguistically Diverse) ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਸ਼ਾਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
Consent Can’t Wait ਮੁਹਿੰਮ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਸਰੋਤ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਿਠਭੂਮੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈ ਸਕਣ।
ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਸੰਵਾਦ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ (Conversation Guide) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀਪੂਰਵਕ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕੇਸ ਅਧਿਐਨ: ਇੱਕ ਭਾਈਚਾਰਕ ਆਗੂ ਵੱਲੋਂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਅਮਨ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਕ ਆਗੂ ਹੈ, ਨੇ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੜ੍ਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਸੰਮਤੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ (workshop) ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।
ਉਹ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਕਿੰਨੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਥਾਨਕ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ‘Consent Can’t Wait’ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵਰਤ ਕੇ, ਨੌਜਵਾਨ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਸੰਮਤੀ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਇਜ਼ਤ ਬਾਰੇ ਵਧੀਆ ਸਮਝ ਲੈਣ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਅਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੀਏ
ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਚੁੱਪੀ ਤੋੜਨ ਲਈ, ਇਹ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਕੁਝ ਅਮਲਯੋਗ ਤਰੀਕੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੱਡੇ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ
- ਕਹਾਣੀਆਂ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਮਤੀ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਜਾਂ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦਿਖਾਉ ਜਿੱਥੇ ਅਣਸਿਹਤ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਪੁੱਛੋ, “ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਸੋਚਦੇ ਹੋ?”
ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮਕਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ
- ਕੈਜ਼ੁਅਲ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ‘ਚ ਸੰਮਤੀ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਲਿਆਓ, ਤਾ ਕਿ ਗਲਤਫਹਮੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
- ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਸਰੋਤ (translated resources) ਭਾਈਚਾਰਕ ਗਰੁੱਪਾਂ ਜਾਂ WhatsApp ਚੈਟਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰੋ।
ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ
- ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ ਕਿ ਉਹ ਸੰਮਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਉਣ।
- ਸਥਾਨਕ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ (ਗੁਰਦੁਆਰੇ, ਮੰਦਰ, ਮਸੀਤਾਂ, ਚਰਚ) ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਓ, ਜਿੱਥੇ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀਆਂ ਸਿਖਲਾਈ ਸਮੱਗਰੀ (campaign materials) ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
ਅਖੀਰਲੇ ਵਿਚਾਰ: ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥ ਬਣਾਉਣਾ
ਸੰਮਤੀ ਦੀ ਸਮਝ ਰੱਖਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿਣ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਆਪਸੀ ਇਜ਼ਤ ਅਤੇ ਸਮਝ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ, ‘Consent Can’t Wait’ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਇਜ਼ਤਦਾਰ ਸਮਾਜ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ।
ਅੱਜ ਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੋ!
Consent.gov.au ‘ਤੇ ਜਾਓ ਅਤੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ, ਪੰਜਾਬੀ, ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਸਰੋਤ ਖੋਜੋ। ਆਪਣੇ, ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਅਤੇ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਲਈ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਹੁਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੀਏ!
ਅਸਵੀਕਰਤੀ (Disclaimer):
ਇਹ ਲੇਖ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ‘Consent Can’t Wait’ ਮੁਹਿੰਮ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
